مهندسی تصمیم‌گیری
توی مناظره‌ی اخیر آزاد (ویدیو در پایین) یه بابایی اومده بود که، با وجود این که آخوند بود، استدلال می‌کرد که باید انتخابات رو تحریم کرد و استدلالی آورد که من رو قانع کرد. نه اینکه در غیر این صورت می‌رفتم و رای می‌دادم. نه. احتمالا اگرم می‌تونستم باز هم رای نمی‌دادم. اما مساله‌ای که این برای من روشن کرد مهم بود.
بیشتر آدمایی که راجع به تحریم یا رای دادن حرف می‌زدن استدلال‌هایی داشتن که در بهترین حالت می‌گفت هزینه‌فایده باید کرد و یکی می‌چربه به دیگری. این آخونده اما چیز دیگری گفت. به طور خلاصه گفت چون مسیر مملکت به تصمیم یه تعداد محدودی شخص بنده و نه گروه‌ها و جریان‌های سیاسی، باید تصمیم طرف رو مهندسی کرد. چطور؟ با رای ندادن. چون وقتی طرف بدونه پشتوانه‌ی مردمی نداره تصمیم‌های پرریسک کمتر می‌گیره. مساله اصلا مشروعیت نیست. مشروعیت به هیچ جای هیچ کسی نیست. بر عکس، این که راس هرم قدرت بدونه که هر تصمیم اشتباهش ممکنه چنان واکنش متقابلی داشته باشه که حیاتش رو کلا نابود کنه.
حین گفتگو من خودم هم یه چیزی در تایید رای ندادن برداشت کردم: این یه حقیقته که حکومت در حال کنترل یه تعادل ناپایداره: کثیر جمعیت ناراضی رو یه اقلیتی دارن کنترل می‌کنن. حاکمیت به تجربه سوپاپ‌های اطمینان برای خالی کردن خشم و خریدن وقت برای خودش رو پیدا کرده. یکی از اون‌ها راه دادن دوره‌ای کمتر رادیکال‌هاست: کسایی که حداقل توی روی آدم نمی‌گن که می‌خوایم اینترنت رو فیلتر کنیم و همتون رو با حجاب، صرفا در یه جمعه‌ای می‌بینن که مجبور شدن این کارا رو بکنن و خودشون هم شنبه‌اش می‌فهمن. عمل هر دو گروه نهایتا رادیکاله. اما روی کار اومدن این کمتر رادیکال‌ها عملا ۴−۸ سال وقت می‌خره که حکومت بعدش بگه «دیدی بد بود اونی که اومد، بذار حالا آدم من بیاد». خلاصه دینامیک اینه که سرکوب و زور همیشه هست، اما امیده و آرزو که هر ۴-۸ سال بدون کنتور انداختن فروخته میشه. وضعیت خنده‌دار اینه که الان پزشکیان و جلیلی به قدری شبیه هستن که اصلا حتی دیگه اون امید و آرزو رو هم نمی‌شه خرید. نکته اینه که برخی مثل فاضلی و ظریف وجود پزشکیان رو سیگنالی از طرف حاکمیت می‌بینن برای مذاکره با مردم. اما من نمی‌فهمم که همین عده چرا نمی‌گن که چرا حذف ۹۰ درصد بقیه‌ی ثبت‌نامی‌ها سیگنال نیست و چرا حکومتی که این قدر قدرت و رسانه داره مجبوره این قدر پر ابهام و در لفافه سیگنال بده. باور من اینه که پزشکیان سیگنال مثبت شورای نگهبان نیست. پوزخند حقارت‌بارشونه به ما که هر کس و ناکسی که این‌ها از فیلتر رد بشه ما رو به فکر فرو می‌بره که باید رای داد یا نه. امیدوارم که مردم حتی کمتر از قبل رای بدن که اینا بفهمن که ما خر نیستیم.